Davranışsal Finans

Thaler’in dediği gibi: Para, kaynağına göre farklı değerlendirilir.

Yani yatırımcı, hep hata yapmaya müsaittir parasal konularda. Ya istatistik, matematik ya da fiyatlama gibi teknik bilgiden yoksun olduğu için, ya ürün bilgisi olmadığından ya da psikolojik olarak kendi kendisine engeller koyduğundan. Sonuçta en akıllı geçinen insanlar dahi parasal konularda hata yaparlar...

Demek ki neymiş efendim, benzerinin beş katı para vererek bir elbise almak “ekonomik ihtiyaç” mantığına göre saçma, “psikolojik ihtiyaç” ya da “davranışsal” yaklaşıma göre ise gayet normal!

Sonuç: İnsanlar fiziksel bir ihtiyaç nedeniyle sınırlı alışveriş yaparlar. Alışverişin asıl nedeni psikolojik ihtiyaçların tatminidir.

er insan, finansal karar verirken “nerede” yanlış yaptığını bilmeli. Alışveriş esnasında psikolojik bir saldırı altında bulunduğunu ve ihtiyacı olmayan şeylerin kendisine nasıl satıldığını anlamalı. Kredi kartı bombasını, taksit tuzağını, “Beğenmezseniz on gün içinde iade edebilirsiniz” silahını tanımalı.

İdeal ödeme sistemi, harcama ve ödeme arasındaki ilişkiyi koparandır.
Ödeme, satın almanın zevkini azaltmamalıdır.
Ödemenin yaratacağı acı stoklanmamalıdır.

Çapa atmak, aslında kararınızda doğrudan etkili olmaması gereken bir bilgiyi önemsemek ve onu bir kararınızda değişken olarak dikkate almaktır.

Statüko noktasından karar vermeye başlamayın, sıfır noktasında olduğunuzu düşünün.

“Alışkınmışsıncasına kazan, bir değişim için keyif alıyormuşçasına kaybet.”
Ralph Waldo Emerson

Risk ve getiri kardeştir! Cam fanusta yaşarsanız hayat güvenlidir ama çiçekleri koklayamazsınız.